ГРЕКО, телото за борба против корупција на Советот на Европа, заклучува дека Република Македонија ги спровела задоволително или на задоволителен начин само шест од деветнаесетте препораки содржани во Извештајот за евалуација од четвртиот круг. Од преостанатите препораки, осум се делумно имплементирани и пет не се имплементирани. Во таа насока, ГРЕКО оценува дека во Македонија „нема опиплив напредок“.

Во однос на пратениците во Собранието, ситуацијата не се промени многу и ниту едно од препорачаните подобрувања не се имплементира дури ниту делумно, со исклучок на изготвувањето кодекс на однесување за пратениците, кој сега е повторно вратен на вистинскиот пат, откако проектот беше стопиран кон крајот на 2016 година.

Што се однесува до судиите и обвинителите, Република Македонија направи ограничени, одлучни подобрувања. ГРЕКО со задоволство гледа на тоа дека Законот за Судскиот совет беше изменет во декември 2017 година и во мај 2018 година и дека сега предвидува можност за жалба против одлуките за назначување и унапредување, како и за периодичниот систем за оценување на судиите, кој става поголем акцент на квалитативните критериуми.

Понатамошни промени се направени, на пример, за појасно да се дефинираат дисциплинските прекршоци, но некои важни напомени околу кои имаше загриженост, во врска со ова, не се адресирани до денес. ГРЕКО, исто така, забележува дека се формираат нови советодавни и надзорни тела за судиите и обвинителите да го поддржат спроведувањето на соодветните правила на однесување во секојдневната практика, а ГРЕКО ќе треба да ги преиспита овие подобрувања кога ќе бидат достапни повеќе конкретни информации.

Во други случаи, преземени се мерки, но тие очигледно доволно не ја земаат предвид загриженоста изразена во Извештајот за евалуација. Ова е, на пример случај кога станува збор за практичните упатства за судиите и обвинителите за начините на спроведување на правилата на однесување.

Што се однесува до системот на пријавување на средства и интереси, ГРЕКО жали што не се случил значаен развој за да се зајакне контролната функција и да се поддржи балансираниот пристап (без политичко мешање) на Државната комисија за спречување на корупцијата.

ГРЕКО, исто така, забележува дека последниот извештај на Комисијата на ЕУ во контекст на преговорите за европска соседска политика и проширување, објавен во април 2018 година, не забележува напредок во однос на зајакнувањето на истражните капацитети на ДКСК и нејзината независност од политичките партии и општо, ограничена евиденција на земјата во однос на случаите со високи функционери. ДКСК неодамна беше вмешана во сериозни контроверзи и мнозинството од нејзините членови поднесоа оставки, поради наводите за лошо управување со средствата. Исто така, постојат тврдења за политички притисок врз институцијата, која во медиумите се сметаше за „тивка“ во изминатите неколку години, но се обиде да биде поефективна во последниве неколку месеци.

Севкупно, во оваа фаза од процесот, перформансите се очигледно разочарувачки, а земјата јасно треба да преземе поодлучна и фокусирана акција во однос на бројни препораки издадени пред четири и пол години.

ГРЕКО заклучува дека сегашното многу ниско ниво на усогласеност со препораките е „глобално незадоволително“.

М.В