Секундарна одговорност за повреда на права од интелектуална сопственост на социјалните мрежи
Со дозвола на адвокатското друштво Пепељугоски, текстот го преземаме без интервенции, во целост.
Повеќе од очигледно е дека традиционалните маркетинг методи се веќе во позадина при подготовките на ПР кампањите на брендовите и компаниите ширум светот.
Социјалните мрежи и онлајн дигиталните платформи се новите места за промовирање на производите и услугите кои се нудат. Па така, и оние традиционални и веќе подзаборавени ТВ реклами се замените со најновите социјални инфлуенсери и нивните кратки видеа.
Меѓутоа, ваквата промена и навидум брзата и лесно воспоставливата соработка преку само неколку пораки на социјалните мрежи, веќе носи и свои импликации.
Имено, едно од новите актуелни правни прашања во САД е можноста инфлуенсерите и оние кои вршат маркетинг на одредено добро, да се сносат со секундарна одговорност при повреда на интелектуалната сопственост.
Имено, во Јули месец, 2022, првостепениот суд во Флорида со својата одлука во случајот UMG Recordings, Inc. v. Vital Pharmaceuticals, Inc., (2022), индицираше дека постои можност инфлуенсери да сносат индиректна одговорност доколку се докаже дека производот кој го рекламираат прави повреда на интелектуална сопственост на некој трет.
Во случајот, група на музички продуценти поведе постапка против компанијата за спортски нутрициски суплементи под името Банг Енергџи. Тужителите поведоа постапка за директна повреда на нивните авторски права за одредени дела кои биле користени во Тик Ток видеа од страна на Бенг Енерџи, но исто така и секундарна (индиректна) одговорност против инфлуенсери кои ги користеле тие видеа а кои Бенг Енерџи ги најмил за промоција.
Прашањето околу секундарната одговорност ќе биде едно од актуелните во парничната постапка која ќе се води пред судот. Ова особено поради веќе претходните ставови на судот кои ги донесе, со кои делумно тужителите беа успешни во наводите дека постои секундарна одговорност.
Иако за разлика од кодифицираните норми за трговска марка или патент, федералниот акт за авторски права не уредува секундарна одговорност, сепак согласно stare decisis и преседантското право, судот посочи дека за да има секундарна одговорност при повреда на авторските права тужениот мора:
- да имал контрола над оној кој правел директна повреда на авторските права, и
- да генерира финансиски бенефит од повредата
Интересно е дека во врска со првиот критериум, судот одлучи дека за контрола не секогаш е потребно лицата да учествуваат во подготвувањето на дејствието (рекламата, видеото, итн.), туку со самиот факт што имале можност и право да ја запрат или лимитираат директната повреда, а тоа не го направиле.
Оттука, во поглед на индиректната одговорност, ова упатува дека од сега натаму и компаниите кои соработуваат со инфлуенсери ќе треба сериозно да внимаваат околу начинот и методот на кој инфлуенсерите ги промовираат нивните производи.
Компаниите ќе мора да воведат сериозно параметри и услови за инлуенсерите, бидејќи во случај при разните маркетинг видеа, скечови, слики и слично, инфлуенсерите да искористат нечие туѓу авторско дело и направат повреда, би можело да значи и одговорност за компаниите.
Ваквите случаии се се поактуелни и почести во САД, а останува да видиме како на ова ќе реагираат и самите социјални мрежи во склоп на нивната интерна политика.
Се очекува дека овој тренд ќе се прошири и на европско тло, што би значело и потреба од адаптирање на постоечката регулатива и пракса од областа на правото на интелектуална сопственост.