/ Прочитано:

1.300

Сузбивањето на сивата економија е можно со здружена стратешка акција

Во рамките проектот на УСАИД „Партнерство за подобра бизнис-регулатива“ се одржа форум на тема: „Механизми за елиминација на сивата економија, имплементација и очекувани резултати“, во организација на Сојузот на стопански комори на Македонија. Претставниците на Владата, домашни и странски експерти, професори и истакнати стопанственици присутни на форумот дискутираа за најголемите предизвици на компаниите во борбата со сивата економија, потоа за конкретни решенија за нејзино сузбивање, како и за очекуваните ефекти за стопанството и економијата од воведување на нерегистрираните субјекти во системот. Претседателката на Сојузот на стопански комори (ССК), Данела Арсовска, во своето обраќање истакна дека сивата економија ја поткопува конкурентноста на компаниите и интегритетот на целиот наш даночен систем.

„Со отворена дискусија за овој голем проблем, кој е заеднички за сите сектори на стопанството, бараме конкретни чекори од страна на институциите како носители на механизмите за справување со сивата економија. Предложените мерки се: имплементација на Законот за забрана и спречување на вршење на нерегистрирана дејност во пракса, со што би се регулирало работењето во сивата зона, но и здружена акција на граничните премини за спречување шверц.  Да се отпочне постапка за доброволна регистрација за нерегистрираните субјекти во првата фаза, а доколку одбијат да се регистрираат, да се применат репресивни мерки со изрекување на значителни глоби бидејќи доколку не се превенира оваа нелојална конкуренција се ризикува и регистрираните да преминат во сивата зона, но и да се дестимулираат и да не се регистрираат претприемачите и сите оние кои се охрабриле да се самовработат“, изјави Арсовска и додаде дека единствено со функционален механизам може да се справиме со сивата економија, која не придонесува во буџетот и ги руши основите на еднаквост врз кои се темели пазарниот систем.

Зоран Шапуриќ, министер задолжен за регулатива за подобрување на инвестициската клима за домашните претпријатија, истакна дека следејќи ги поновите истражувања и искуства, казнените мерки не се единствен инструмент за намалување на неформалната економија.

„Покрај ова, заложбите исто така треба да бидат во насока на системски мерки на даночна политика, дерегулација, мерки за зголемување на даночниот морал, мерки за намалување на корупцијата и реформа на даночната администрација. Оттука, сите напори се насочени кон секторско или здружено дејствување, од аспект на регулаторно и деловно опкружување, јакнење на институциите на пазарот на труд, зголемување на инспекцијата на тековите на неформалната економија и подигнување на пошироката јавна свест со бизнис-заедницата за значењето и улогата на процесот на формализација на неформалните активности“, изјави Шапуриќ.

Љубомир Димовски, директор на проектот на УСАИД „Партнерство за подобра бизнис-регулатива“, истакна дека негативните ефектите од сивата економија ги чувствуваме веќе неколку декади, но веројатно сите компании, институции, владини претставници би се согласиле дека заедно треба да најдеме решение и стимул како ќе се канализира неформалното дејствување во формалната економија.

„Овој процес треба да биде постепен и да резултира со трансфер на што е можно поголем број субјекти во формалниот дел од економијата. Превентивното функционирање на инспекциските органи како едукатори и помагачи ќе придонесе за менување на моменталната перцепција дека сивата зона е и безбедна зона на работење. Покрај директни мерки, мора да се размислува и за подигнување на јавната свест за последиците од неформалното работење. Неселективното спроведување на законите, едукација на претприемачите, регулирање на ‘дивите’ места за продажба се идеи кои веќе треба да добијат конкретни контури. Неопходно е систематски да се намали и притисокот врз компаниите кои работат регуларно затоа што во спротивно ризикуваме неусогласеност или затворање на субјектите поради борбата со нелојалната конкуренција и поради огромните тешкотии да се опстои на пазарот“, изјави Димовски.

Проектот на УСАИД „Партнерство за подобра бизнис-регулатива“ го спроведува „ЕПИ Центар интернационал“ во партнерство со Сојузот на стопански комори на Македонија, Стопанската комора на Македонија, Стопанската комора за информатички и комуникациски технологии (МАСИТ), Стопанската комора на Северозападна Македонија.

М.В